Người Hrê lớn lên nhờ cách mạng
(Cadn.com.vn) - Ông Đinh Văn Bích, dân tộc Hrê, nguyên ủy viên Ban chấp hành Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, Chủ tịch Liên đoàn lao động tỉnh Kon Tum , nguyên Trưởng phòng tín dụng Ngân hàng Nhà nước tỉnh Thanh Hóa hiện nghỉ hưu ở P.Trường Chinh, TP Kon Tum (Kon Tum) tâm sự với tôi như vậy khi nhắc đến một thời tuổi trẻ dấn thân.
Ông hiện là Ủy viên Ban Thường vụ Hội người cao tuổi P.Trường Chinh và đang sinh hoạt tại chi hội người cao tuổi Kon Tu 2, một làng ven TP Kon Tum. Tôi nhớ mãi khi ông còn đương chức, mỗi lần gọi điện cho ông, tôi đều được nghe giọng nói ấm áp: "Alô, có đây!". Nếu không bận họp hành, hoặc công cán quan trọng, ông thường gọi tôi đến phòng làm việc trò chuyện. Cái lý của ông trong việc mở rộng tiếp xúc, đối thoại với người lao động chính là để được nghe nguyện vọng, tâm tư và những đề xuất, kiến nghị của đoàn viên. Ông bảo: "Suy cho cùng, mọi chủ trương, nghị quyết của công đoàn đều phải bắt nguồn từ đời sống của người lao động".
Ông Đinh Văn Bích trò chuyện cùng tác giả. |
Hơn 10 năm giữ cương vị là người lãnh đạo cao nhất của công đoàn tỉnh, ông Đinh Văn Bích luôn được nhiều người quý mến ở phong cách giản dị, sâu sát với cơ sở và gần gũi với anh em. Ông là người dân tộc Hrê, sinh ra ở xã Ba Khăm, H. Ba Tơ (Quảng Ngãi). Thời thơ ấu của ông gắn bó với núi rừng, nương rẫy nhưng cơm chẳng đủ ăn, ốm đau phải lấy lá rừng thay thuốc... Quê hương ông nằm trong vùng địch tạm chiếm, người dân sống nơm nớp trong chiến tranh và đói khổ.
Nghe cán bộ người Kinh ở đồng bằng nói rằng: "Phải đi học, có cái chữ thì sau này đời mới đỡ khổ" nên cha mẹ ông đã gửi ông xuống xã An Tây, H. Đức Phổ để học thầy giáo làng Nguyễn Văn Thẩm. Chỉ một thầy một trò học trong hai năm và gia đình ông trả công thầy bằng lúa gạo. Quê hương giải phóng, năm 1954, chủ trương của Đảng mở các lớp bình dân học vụ, ông đi học bổ túc đào tạo giáo viên, sau đó về làng dạy vỡ lòng cho con em trong xã. Từ một làng quê không có ai biết chữ, được thầy giáo đưa "cái chữ" đến cho buôn làng, cả xã đã có hơn 40 học sinh theo học. Cha ông là Đinh Văn Hiệp làm Bí thư xã Ba Khăm lúc ấy thường nói với ông: "Con phải cố gắng thật nhiều để xứng đáng với truyền thống cách mạng của gia đình và quê hương". Nghe lời cha dặn, ông lao vào sự nghiệp xóa mù chữ cho dân làng, thấy ông xông xáo lại hết mình với công việc, đồng chí Nguyễn Văn Trung là cán bộ nằm vùng đi xây dựng chính quyền hỏi: "Cháu có muốn đi làm cách mạng không?", tuy không hiểu cách mạng là gì nhưng nghe nói: "Làm cách mạng sẽ có cơm no, áo ấm, là giải phóng cho buôn làng" nên ông đồng ý.
Được đưa ra miền Bắc học văn hóa ở Trường học sinh dân tộc miền Nam ở Gia Lâm (Hà Nội), Đinh Văn Bích tốt nghiệp cấp 3, học sơ cấp, trung cấp rồi cao cấp ngân hàng, gắn bó với sự nghiệp của người cán bộ tín dụng ở một số vùng quê phía Bắc, rồi Trưởng phòng tín dụng Ngân hàng Nhà nước tỉnh Thanh Hóa...
Khi đang học tập giữa lòng thủ đô, ông nghe tin cha bị địch giết hại dã man, mẹ cũng trúng đạn địch qua đời... Biến đau thương thành nghị lực, người cộng sản trẻ tuổi Đinh Văn Bích trong lòng đầy khát vọng sẽ trở về quê hương đền đáp công ơn cha mẹ và góp phần giải phóng cho buôn làng. Ngày 30-7-1967, hòa vào đoàn quân Nam tiến, ông cùng với đồng đội bắt đầu cuộc đi bộ từ tỉnh Hòa Bình và đến tháng 5-1968, ông đã tập kết ở Tỉnh ủy Kon Tum, lúc ấy đóng ở vùng núi Măng Rương thuộc H. Đăk Tô ngày nay. Được phân về Ban Tài mậu của Tỉnh ủy, trực tiếp làm công tác dân vận, ông lặn lội khắp các buôn làng vùng Măng Bút, Măng Đen của H. Kon Plông thực hiện nhiệm vụ "giữ dân, giành dân, diệt ác, phá kềm...". Là người dân tộc Hrê nhưng lại sống với bà con là người Xơ Đăng, Sơ Đrá nên ông phải học tiếng của người dân bản địa. Ông bảo: "Làm dân vận thì trước hết là phải biết nói tiếng của đồng bào các dân tộc thiểu số thì nói dân mới nghe, mới hiểu, phải hết lòng vì dân thì bà con mới tin, mới theo mình". Suốt trong những năm tháng sống với bà con trong rừng sâu, núi cao của những ngày gian khổ nhất ở chiến trường Tây Nguyên, Đinh Văn Bích đã dâng trọn tuổi thanh xuân của mình cho cách mạng, cho buôn làng Tây Nguyên.
Mãi đến năm gần 40 tuổi, ông mới đính hôn với cô giáo Y Hrâng, dân tộc Sơ Đrá, ở xã Đak Ui, H. Đăk Hà. Khi con gái đầu là Đinh Thị Hoa mới 8 tháng tuổi thì vợ ông sốt xuất huyết qua đời. Cảnh "gà trống nuôi con" khiến ông bao phen điêu đứng nhưng nhờ đồng chí, anh em động viên, giúp đỡ ông đã vượt qua được những tháng ngày lao đao nhất... Cuộc sống tuy còn nhiều khó khăn nhưng kể cả lúc còn làm Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và xã hội tỉnh Gia Lai- Kon Tum, anh em trong cơ quan thương ông, đề nghị cho ông chế độ này, đãi ngộ kia nhưng ông đều dành lại cho những anh em cấp dưới còn khó khăn hơn mình. Cả khi giữ chức vụ cao nhất của Liên đoàn Lao động tỉnh, ông Đinh Văn Bích vẫn giữ được lối sống bình dị, thanh bạch được bạn bè, đồng chí quý mến, tin yêu. Đi cơ sở nhiều, trực tiếp giải quyết những vướng mắc từ thực tiễn cuộc sống của ngươi lao động là phong cách hàng ngày của ông. Đời sống, việc làm, thu nhập của đoàn viên công đoàn rồi chế độ, chính sách của người lao động là những vấn đề ông cùng với tập thể lo đến nơi đến chốn, giải quyết thỏa mãn nhu cầu chính đáng trong từng việc cụ thể, những kiến nghị từ cơ sở...
Dù nghỉ hưu đã lâu nhưng ngôi nhà cấp bốn đơn sơ của ông vẫn luôn đón tiếp nhiều bạn bè, đồng chí cũ, bà con hàng xóm đến chơi. Cuộc sống của gia đình vẫn luôn chan hòa niềm vui và hạnh phúc với người vợ sau của ông, bà Y Gầu nguyên là ủy viên Thường vụ Hội LHPN tỉnh, hết lòng chăm bẵm cho gia đình, con cái học hành chu tất.
Nguyễn Văn Chiến